برای ساخت و اجرای یک برنامه وب یا وبسایت، توسعهدهندگان باید با ترکیب ابزارها و پلتفرمهای نرمافزاری مختلف، یک مجموعه فناوری را جمعآوری کنند. اجزای اصلی این مجموعه شامل سیستمعامل، سرور وب، سیستم مدیریت پایگاه داده، و محیط اجرایی است. LAMP و MEAN دو نمونه از محبوبترین راهحلهای پشته وب متنباز هستند که فناوریهای مختلف پشت صحنه، پایگاهدادهها، و محیطهای سرور را در بر میگیرند. درباره تفاوتهای بین LAMP و MEAN، نقاط قوت و ضعف آنها، و موارد استفاده رایج آنها بیاموزید و مجموعه فناوری مناسب برای پروژه خود را انتخاب کنید.
LAMP در مقابل MEAN: تعاریف
قبل از مقایسه LAMP و MEAN، ضروری است که این مجموعههای فناوری محبوب را تعریف کنیم و با اجزای هر کدام آشنا شویم.
LAMP چیست؟
LAMP به عنوان پرطرفدارترین پشته فناوری در جهان شناخته میشود. این مجموعه با هدف ایجاد اپلیکیشنهایی طراحی شده که بدون نیاز به نرمافزارهای خارجی یا دادههای اضافی کار کنند. به شمار آوردن LAMP به عنوان یکی از باتجربهترین پشتههای تکنولوژی، از آنجا نشأت میگیرد که این مجموعه توسط Michael Kunze در سال ۱۹۹۸ توسعه یافت. این مجموعه به سرعت به یک استاندارد متنباز در صنعت تبدیل شد و همچنان در بسیاری از اپلیکیشنها مورد استفاده قرار میگیرد. اختصار LAMP از حروف اول چهار جزء کلیدی این مجموعه فناوری گرفته شده است:
– لینوکس (Linux): به عنوان پراستفادهترین سیستم عامل در دنیای سرورها شناخته میشود، لینوکس با ارائه قابلیت اطمینان و امنیت بالا، زیربنای اصلی این مجموعه را تشکیل میدهد، بستری مستحکم برای اجرای سایر اجزا فراهم میآورد.
– آپاچی (Apache): وب سرور Apache HTTP Server به عنوان یکی از محبوبترین نرمافزارهای وب سرور عمل میکند، که وظیفه پردازش درخواستها و ارائه صفحات وب به کاربران آنلاین را بر عهده دارد.
– مایاسکیوال (MySQL): این سیستم مدیریت پایگاه داده رابطهای (RDBMS) برای ذخیرهسازی و بازیابی اطلاعات به کار گرفته میشود، اساسی برای مدیریت دادهها در اپلیکیشنها.
– PHP/Python/Perl: PHP به عنوان زبان برنامهنویسی اولیه برای نوشتن اسکریپتهای سمت سرور در این مجموعه به کار رفته است، هرچند که امکان استفاده از Python یا Perl نیز فراهم است.
MEAN چیست؟
MEAN یک پشته متنباز از فناوریهای مبتنی بر JavaScript است که برای ساخت وبسایتها و برنامههای وب پویا طراحی شده است. MEAN کاملاً بر پایه JavaScript بنا شده است. توسعهدهندگان از این زبان برنامهنویسی برای ساخت هم بخش فرانتاند و هم بکاند برنامهها استفاده میکنند.
چهار عنصر اصلی که پشته MEAN را تشکیل داده و به آن هویت میبخشند عبارتند از:
– MongoDB: این پایگاه داده NoSQL به دلیل تواناییاش در مدیریت حجم عظیمی از دادههای ساختارنیافته، برای پروژههای نیازمند انعطافپذیری و اسکیلپذیری افقی بینظیر است. طراحی بدون اسکیمای آن از پایگاه دادههای رابطهای انعطافپذیرتر است.
– Express.js: این چارچوب سبک وزن سمت سرور، که بر بستر Node.js اجرا میشود، تسهیلکننده ایجاد مسیرهایی برای درخواستهای HTTP متنوع است و به توسعهدهندگان امکان میدهد تا منطق قابل استفاده مجددی را برای پردازش بهینه این درخواستها به کار ببرند.
– Angular: به عنوان یک چارچوب مخصوص سمت کاربر، امکان ساخت برنامههای تک صفحهای (SPAs) و رابطهای کاربری تعاملی و جذاب را فراهم میآورد.
– Node.js: محیط اجرایی JavaScript که در قلب فناوریهای MEAN قرار دارد، به توسعهدهندگان این قدرت را میدهد که JavaScript را برای نوشتن اسکریپتهای سمت سرور به کار ببرند.
این چهار جزء، همگی با هدف تسهیل توسعه اپلیکیشنهای وب مدرن و پاسخگو، در کنار یکدیگر کار میکنند و یک راهحل جامع و قدرتمند را برای توسعهدهندگان فراهم میآورند.
بررسی اجمالی پشته LAMP
زبانهای برنامهنویسی در پشته LAMP
هنگام انتخاب یک زبان، نیاز است تا مهارتهای تیم توسعه و نیازمندیهای برنامه یا سرویس در حال ساخت را در نظر بگیرید. LAMP از زبانهای زیر پشتیبانی میکند:
در فرآیند انتخاب زبان برنامهنویسی، ضروری است تا تواناییها و مهارتهای متخصصین تیم توسعه نرمافزار و الزامات فنی پروژه یا خدمات در حال طراحی مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرند. پشته LAMP از زبانهای برنامهنویسی زیر پشتیبانی میکند:
PHP: یک زبان اسکریپتنویسی سمت سرور است که در ویرایشهای جدید شاهد بهبودهای چشمگیری بوده است. به دلیل کارایی بالا، حمایت گسترده از سوی جامعه توسعهدهندگان و قابلیت همکاری نزدیک با دیگر فناوریهای موجود در پشته LAMP، PHP به عنوان یک گزینه مطمئن برای طیف وسیعی از پروژههای وب محسوب میشود.
Python: این زبان برنامهنویسی چندمنظوره با ساختار نحوی ساده و کتابخانههای کد وسیع و متنوع، شناخته شده است. پایتون به دلیل سادگی و قابلیت خوانایی بالای خود، برای یک دامنه گستردهای از کاربردها از توسعه وب تا علم داده، به یک زبان با محبوبیت روزافزون تبدیل شده است.
Perl: اگرچه استفاده از Perl نسبت به PHP و Python کمتر است، اما همچنان به عنوان یک زبان کارآمد برای پردازش متن و انجام وظایف مدیریت سیستم شناخته میشود.
انتخاب زبان مناسب بر اساس معیارهایی چون پشتیبانی جامعه، کارایی، توانایی همکاری با فناوریهای موجود و سهولت در یادگیری و توسعه انجام میشود.
پشتیبانی LAMP
پشته LAMP از اسناد فنی دقیق و منابع رسمی که به طور منظم بهروزرسانی میشوند، برخوردار است. شرکتهایی چون Red Hat و Oracle، پشتیبانی تخصصی پولی را برای سازمانهای در جستجوی حمایت فنی عمیق در زمینههای لینوکس و MySQL عرضه میکنند.
هر بخش از این پشته از حمایت یک جامعه آنلاین گسترده و فعال بهره میبرد، که در آن اعضا در خصوص چالشهای بالقوه، بهترین رویکردها، و توصیههای اجرایی در انجمنهای معتبر آنلاین مانند Stack Overflow تبادل نظر میکنند. توسعهدهندگان اغلب برای اکتشاف قابلیتهای نوین یا یافتن راهحلهایی برای مسائل فنی به این جوامع متوسل میشوند.
از آنجا که تمامی اجزاء LAMP متنباز هستند، دسترسی به مجموعهای وسیع از راهنماها، منابع غیررسمی، و آموزشهای آنلاین امکانپذیر است، که این امر تسریع در آغاز پروژههای توسعه وب را ممکن میسازد.
امنیت LAMP
LAMP از یک مدل امنیتی محکم و رویکرد رندرسازی سمت سرور استفاده میکند، که از نظر تاریخی استراتژیهای امنیتی موثری برای آن توسعه داده شده است. این اکوسیستم از تلاشهای جامعهای ویژه برای بهروزرسانیهای منظم، اضافه کردن ویژگیهای جدید، و اصلاح نقایص امنیتی برخوردار است. در طول زمان، بسیاری از مشکلات امنیتی در اجزای LAMP شناسایی و رفع شدهاند.
با این حال، همچون هر سیستمی، استفاده از شیوههای برنامهنویسی امن، انجام بهروزرسانیهای دورهای و بهکارگیری ابزارهای امنیتی، برای مینیمایز کردن خطرات امنیتی در LAMP حیاتی است. به عنوان مثال، MySQL به عنوان یک بخش کلیدی در این مجموعه، به دلیل قابلیتهای امنیتی پیشرفتهاش معروف است.
قابلیت اسکیلپذیری LAMP
افزایش مقیاسپذیری برنامههای توسعهیافته با استفاده از پشته LAMP میتواند به یک چالش تبدیل شود، به خصوص زمانی که با مدیریت حجم وسیعی از دادهها توسط پایگاهدادههای رابطهای نظیر MySQL روبرو هستیم. این پایگاهدادهها ممکن است در مواجهه با افزایش حجم دادهها و تعقیب پیچیدگیهای استعلامها با کاهش عملکرد روبرو شوند.
علاوه بر این، به دلیل همزمانی محدود PHP به عنوان یک زبان سمت سرور، در سناریوهایی که نیاز به پردازش همزمان بالا و مدیریت بار دادههای سنگین است، ممکن است به یک محدودیت بدل شود.
با این حال، با اتخاذ معماری مناسب و بهینهسازیهای دقیق، پشته LAMP قادر است از برنامههای وب قابل مقیاسپذیری پشتیبانی کند. ادغام خدمات مبتنی بر فضای ابری در اصلاحات مدرن پشته LAMP، برخی از محدودیتهای مرتبط با قابلیت اسکیلپذیری را مرتفع ساخته است. بهکارگیری راهکارهایی مانند متعادلکنندههای بار و سیستمهای کشینگ، در بهبود توزیع بار کاری و کاهش تاخیر، نقش بسزایی دارد.
کاربردهای پشته LAMP
پشته LAMP برای توسعه برنامههای وب سنتی، سیستمهای مدیریت محتوا (CMS)، و وبسایتهایی که به یک پشته فناوری قدرتمند نیاز دارند، ایدهآل است، از جمله:
– برنامههای کسبوکار حیاتی: که در آنها دسترسپذیری مداوم و ثبات عملیاتی حیاتی است. LAMP به دلیل اجزای پخته و معماری قابل اعتمادش، یک راهحل پایدار و مطمئن ارائه میدهد.
– پلتفرمهای تجارت الکترونیک: که در آنها پایگاهدادههای رابطهای برای مدیریت موثر مجموعههای داده در حال رشد، ضمن حفظ یک اسکیما ثابت، ایدهآل هستند.
– سیستمهای مدیریت محتوا: PHP با کتابخانههای گسترده و انعطافپذیری خود، زمینه را برای توسعه پلتفرمهای CMS محبوبی مانند وردپرس و جوملا فراهم میآورد. MySQL نیز در مدیریت عملیات دادهای پیچیده، که در یک CMS رایج است، برجسته است.
– وبسایتهای پویا: که در آنها اسکریپتنویسی سمت سرور با PHP در ارائه محتوای شخصیسازی شده بر اساس تعاملات کاربر کارآمد است.
توسعهدهندگان میتوانند بر مجموعه LAMP برای ساخت و اجرای سریع برنامههای وب، بدون کوتاهی در عملکرد و کارایی، تکیه کنند.
مزایا و معایب LAMP
مزایا
پشته قوی از جامعه: LAMP از حمایت گستردهای توسط یک جامعه فعال و بزرگ برخوردار است که پیوسته پشتیبانی و منابع آنلاین رایگان را ارائه میدهد.
پشتیبانی گسترده از سرویسهای میزبانی: PHP و MySQL تقریباً توسط همه ارائهدهندگان خدمات میزبانی وب پشتیبانی میشوند، که دسترسی راحت به سیستمهای مدیریت محتوای رایج مانند وردپرس و جوملا را ممکن میسازد.
امکان سفارشیسازی فراوان: توسعهدهندگان امکان انتخاب بین وبسرورهای متفاوت، استفاده از پایگاهدادههای مختلف به جای MySQL، یا حتی انتخاب زبانهای برنامهنویسی دیگری به جای PHP را دارند.
یادگیری آسان و کاربردی: LAMP به ویژه بین توسعهدهندگان تازهکار محبوب است چرا که PHP و MySQL ساده برای یادگیری هستند. به علاوه، به دلیل ماهیت متنباز، تنظیمات سفارشی متناسب با نیازهای خاص پروژه امکانپذیر است.
توسعه و اجرای فوری: LAMP شناخته شده برای قابلیت اجرای سریع برنامههای وب است، با استفاده از PHP به عنوان ماژول استاندارد و بارگذاری فایلهای PHP از طریق یک پایگاه داده MySQL به یک سرور Apache.
پایگاه داده قدرتمند: پایگاهدادههای رابطهای مانند MySQL از استعلامهای ساختارمند پشتیبانی میکنند و در مدیریت دادههای پیچیده عملکرد خوبی دارند.
معایب:
همراهی معمول با لینوکس: این ممکن است برای محیطهایی که بیشتر بر پایهی سیستمعاملهای دیگر کار میکنند، محدودکننده باشد، هرچند گزینههای مشابهی مانند WAMP برای ویندوز و MAMP برای macOS وجود دارد.
پیچیدگی زبانهای برنامهنویسی: استفاده از زبانهای مختلف برای توسعه سمت سرور (مانند PHP، Python، یا Perl) و سمت کاربر (مانند JavaScript) میتواند پیچیدگی را در فرایند توسعه افزایش دهد.
محدودیتهای اسکیلپذیری پایگاه داده: MySQL بیشتر برای اسکیلپذیری عمودی مناسب است. اسکیلپذیری افقی یا مدیریت دادههای بسیار بزرگ یا در حال رشد سریع ممکن است کند و کمکارآمد باشد، بهخصوص در مقایسه با برخی پایگاهدادههای NoSQL.
بررسی اجمالی پشته MEAN
زبانهای برنامهنویسی MEAN
مجموعه MEAN از زبان JavaScript برای توسعه هم در سمت کاربری (فرانتاند) و هم سروری (بکاند) بهره میبرد، که این امر یکی از بزرگترین مزایای استفاده از این پشته به شمار میرود. استفاده از یک زبان واحد امکان ادغام نرمافزاری راحت و هماهنگ بین فرانتاند و بکاند را فراهم میکند.
JavaScript به دلیل محبوبیت بالا، دارای یک جامعه پشتیبانی گسترده است که شامل کتابخانههای فراوان، چارچوبها و منابع مختلف است. با این حال، توسعهدهندگان باید بهطور مستمر دانش خود را با توجه به تازههای JavaScript و ابزارهای نوین بهروز رسانی کنند، چرا که اکوسیستم JavaScript به سرعت در حال تغییر است.
پشتیبانی MEAN
MongoDB، Express.js، Angular و Node.js هر کدام دارای مستندات کامل و بهروز هستند و توسط جوامع فعالی پشتیبانی میشوند که در انجمنها و فرومهای آنلاین پاسخگویی میکنند. برای هر بخش از این مجموعه، افزونهها و ابزارهای فراوانی وجود دارد که توسط شرکتهای ثالث ارائه شده و تواناییهای MEAN را گسترش میدهند. همچنین، دورههای آنلاین متعددی برای آموزش MEAN موجود است که هم برای مبتدیان و هم برای برنامهنویسان با تجربه مفید هستند.
امنیت MEAN
از آنجا که MEAN یک پشته نسبتاً جدید است، ممکن است برخی از مسائل امنیتی هنوز کاملاً شناخته شده یا مستند نباشند. استفاده کامل از JavaScript، به ویژه با Angular برای رندرینگ سمت کاربر، خطر برخی حملات سایبری مانند XSS را افزایش میدهد. توسعهدهندگان باید به صورت پیشگیرانه کد امن بنویسند و از تکنیکهای محافظتی در برابر آسیبپذیریهای رایج وب اپلیکیشنها استفاده کنند. MongoDB به عنوان یک پایگاه داده NoSQL، چالشهای امنیتی خاص خود را دارد، به ویژه در مقابله با حملات تزریقی که از طریق کوئریهای JavaScript و JSON انجام میشود. حفظ امنیت در پشته MEAN به بروزرسانیهای مرتب و نگهداری دقیق بستگی دارد.
قابلیت اسکیلپذیری MEAN
پشته MEAN با تمرکز بر نیازهای افزایش مقیاسپذیری برنامههای وب مدرن طراحی شده است. این پشته با ارائه یک معماری کارآمد برای اداره همزمان چندین فرآیند، یک پایگاه داده قابل افزایش مقیاس و استفاده از یک زبان برنامهنویسی مشترک در کل پلتفرم، از برنامههایی که به رشد مقیاس نیاز دارند پشتیبانی میکند. Node.js، به خاطر مدل غیرمسدود کنندهاش برای ورودی/خروجی، به خوبی با درخواستهای همزمان بسیاری سر و کار دارد، که این امر آن را برای برنامههای با ترافیک سنگین ایدهآل میسازد. MongoDB، طراحی شده برای اسکیلپذیری، امکان مدیریت آسان دادههای ساختارنیافته در مقیاس بزرگ را میدهد، که برای برنامههایی که دادههای کاربریشان به سرعت رشد میکنند، کلیدی است. استفاده از JavaScript برای هر دو بخش کاربری و سرور، بهرهوری توسعهدهندگان را افزایش میدهد، چرا که نیازی به جابجایی بین زبانهای مختلف برای توسعه بخشهای مختلف برنامه وجود ندارد.
کاربردهای MEAN
پشته MEAN برای پروژههایی که به تعاملات زنده و مدیریت دادههای انعطافپذیر نیاز دارند، مناسب است. این شامل برنامههای تک صفحهای، برنامههای بومی ابری و برنامههای موبایل هیبریدی میشود. برای مثال:
– برنامههای وب پیشرو (PWAs): با استفاده از Angular، بخش قابل توجهی از منطق برنامه در مرورگر کاربر اجرا میشود، که این امر به توسعهدهندگان امکان میدهد برنامههای وبی بسازند که از نظر ظاهر و عملکرد شبیه به برنامههای بومی هستند.
– برنامههای بومی ابری: MEAN، به خصوص به دلیل استفاده از Node.js که پردازش دادههای واقعی را به طور مؤثر انجام میدهد، برای برنامههای بومی ابری مناسب است. این تکنولوژی با معماری میکروسرویسها نیز خوب کار میکند.
– مدیریت دادههای ساختارنیافته: MongoDB، یک پایگاه داده NoSQL، امکان دستکاری انعطافپذیر و پویای دادهها را میدهد. این ویژگی برای برنامههایی که با حجم زیادی از دادههای ساختارنیافته کار میکنند، مثل پلتفرمهای رسانههای اجتماعی، ایدهآل است.
مزایا و معایب MEAN
مزایا
استقلال پلتفرم: پشته MEAN، که شامل MongoDB, Express.js, AngularJS, و Node.js است، از قابلیت اجرا بر روی سیستمعاملهای گوناگون از قبیل لینوکس، ویندوز، و macOS برخوردار است، این امر به توسعهدهندگان امکان میدهد تا از انعطافپذیری بالایی در زمینه استقرار برنامههای خود بهرهمند شوند.
یکپارچگی زبان برنامهنویسی: توسعهدهندگان میتوانند از JavaScript به عنوان زبان واحد برای توسعه هم بکاند و هم فرانتاند استفاده کنند، که این امر موجب سهولت در بازیابی و توسعه کد میشود.
تنوع و قابلیت اسکیلپذیری بالا: مجموعه MEAN برای توسعه انواع متنوع برنامههای وب، از برنامههای تک صفحهای پویا تا راهحلهای پیچیده سطح شرکت، مناسب است. Node.js با توانایی مدیریت چندین اتصال همزمان، قابلیت اسکیلپذیری را به طور چشمگیری افزایش میدهد.
بهکارگیری پایگاه داده MongoDB: با ذخیرهسازی دادهها در فرمتی شبیه به JSON و انعطافپذیر، به توسعهدهندگان امکان میدهد تا ساختارهای داده را بدون نیاز به اسکیماهای از پیش تعریفشده تغییر دهند. این ویژگی بهویژه در برنامههای مدرن که با دادههای ساختارنیافته سروکار دارند، مفید است.
چرخههای توسعه سریع: به کارگیری یک زبان برنامهنویسی ویژه، بازیابی دادههای بهینه، و استقرار انعطافپذیر به توسعهدهندگان اجازه میدهد تا فرایند توسعه تا تولید برنامهها را به طور قابل توجهی تسریع بخشند.
معایب
بهینهسازی عملکرد: استفاده از محیط سرور MEAN نیازمند برنامهریزی دقیق و رویکردهای توسعهای مشخص است تا بتوان عملکرد و زمان پاسخدهی بهینه را تضمین کرد.
امنیت در MongoDB : به طور پیشفرض، امنیت مشابه با پایگاهدادههای رابطهای را ارائه نمیدهد. گرچه نسخههای جدیدتر MongoDB با امکانات امنیتی پیشرفته ارائه میشوند، ولی همچنان نیاز به پیکربندی دقیق دارند.
یادگیری JavaScript: با وجود اینکه توسعهدهندگان با تجربه، JavaScript را به راحتی فرا میگیرند، طبیعت ناهمزمان JavaScript میتواند برای مبتدیان چالشبرانگیز باشد.
وابستگی به سمت کاربر: تکیه بر JavaScript برای رندرینگ سمت کاربر ممکن است بر عملکرد برنامه تأثیر منفی بگذارد، بهخصوص اگر JavaScript در مرورگر کاربر غیرفعال باشد.
پشتیبانی: با وجود یک جامعه فعال و منابع متنوع، کیفیت پشتیبانی ممکن است بر اساس جزء خاص یا مسئله مورد نظر متفاوت باشد.
کدام پشته را انتخاب کنیم؟
این مقایسه، ویژگیهای اصلی، فناوریها و مناسبتهای هر پشته برای انواع مختلف پروژهها را در نظر میگیرد. از لیستهای زیر به عنوان راهنمایی عمومی هنگام انتخاب بین LAMP و MEAN برای پروژه خود استفاده کنید.
از پشته LAMP برای:
- توسعه برنامههای وب سنتی و CMS.
- ساخت برنامههایی که به دادههای ساختاریافته با پرسوجوهای پیچیده وابسته هستند.
- ادغام ابزارها و کتابخانههای PHP شخص ثالث.
- یکپارچهسازی سیستمهای میراثی.
- ساخت پلتفرمهای تجارت الکترونیک.
- پروژههای مبتدیدوست.
- ایجاد وبسایتهای سنگین محتوا.
از پشته MEAN برای:
- توسعه API.
- ساخت برنامههای تک صفحهای (SPAs).
- برنامههای قابل اسکیل با اسکیلپذیری پایگاه داده افقی.
- پروژههایی که از استفاده از یک زبان برنامهنویسی (JavaScript) در سراسر استک بهرهمند میشوند.
- توسعه برنامهها در معماری میکروسرویسها.
- برنامههایی که نیاز به پردازش دادههای واقعی دارند.
- پروژههایی که نیاز به تحویل سریع یک محصول حداقلی قابل عرضه (MVP) دارند.
- ایجاد برنامههای اینترنت اشیاء (IoT).
نتیجهگیری
این راهنما تفاوتهای اساسی بین LAMP و MEAN و کاربردهای آنها را نشان داد. بر اساس مجموعه مهارتهای خود و نیازهای خاص برنامه، یک پشته را انتخاب کنید. اگر تصمیم خود را گرفتهاید، یکی از راهنماهای ما را برای نصب MEAN در اوبونتو، نصب LAMP در اوبونتو، دنبال کنید.