CentOS چیست؟
CentOS (Community Enterprise Operating System) یک توزیع لینوکس متن باز و رایگان است که توسط جامعه کاربران توسعه یافته و از Red Hat Enterprise Linux (RHEL) الهام گرفته شده است. برخی از ویژگی های مهم CentOS عبارتند از:
- مبتنی بر RHEL: CentOS از کد منبع RHEL گرفته شده است، اما به صورت رایگان و توسط جامعه توسعه داده می شود. این امر باعث می شود CentOS با RHEL از نظر سازگاری نرم افزاری و پایداری سیستم عامل شباهت زیادی داشته باشد.
- چرخه عمر طولانی: هر نسخه از CentOS معمولاً حدود ۱۰ سال پشتیبانی می شود. این ویژگی آن را برای استفاده در سرورها و محیط های تجاری که نیازمند ثبات و پایداری طولانی مدت هستند، مناسب می کند.
- امنیت و پایداری: CentOS از امنیت و پایداری بالایی برخوردار است و به طور منظم بروزرسانی های امنیتی را از RHEL دریافت می کند.
- جامعه کاربری فعال: CentOS دارای یک جامعه کاربری بزرگ و فعال است که در توسعه، پشتیبانی و ارائه بسته های نرم افزاری مشارکت دارند.
- سازگاری: CentOS با بسیاری از نرم افزارها و برنامه های کاربردی سازگار است و می توان آن را برای انواع کاربردها مانند وب سرور، سرور پایگاه داده، سرور ایمیل و غیره استفاده کرد.
- مدیریت بسته های نرم افزاری: CentOS از سیستم مدیریت بسته های نرم افزاری RPM (Red Hat Package Manager) استفاده می کند که امکان نصب، حذف و به روزرسانی نرم افزارها را به راحتی فراهم می کند.
CentOS به دلیل پایداری، امنیت و پشتیبانی طولانی مدت، یکی از محبوب ترین توزیع های لینوکس برای استفاده در سرورها و محیط های تجاری است. این توزیع به طور گسترده در سازمان ها، شرکت ها و مراکز داده مورد استفاده قرار می گیرد.
نحوه افزودن کاربران در CentOS :
در CentOS برای افزودن کاربر جدید می‌توانید از ابزار خط فرمان useradd یا رابط گرافیکی استفاده کنید. در اینجا نحوه افزودن کاربر از طریق خط فرمان را شرح می‌دهم:
- با حساب کاربری root یا یک کاربر با دسترسی sudo وارد سیستم شوید.
- برای افزودن یک کاربر جدید، از دستور useradd استفاده کنید:
useradd usernameجایگزین username را با نام کاربری دلخواه کنید.
- حالا برای این کاربر جدید یک رمز عبور تنظیم کنید:
passwd username
و رمز عبور دلخواه را وارد کنید.
- می‌توانید خانه کاربری (home directory) و سایر تنظیمات را هم با گزینه‌های دستور useradd تغییر دهید. مثلا برای مشخص کردن خانه کاربری:
useradd -d /home/newuser newuser- برای اعطای دسترسی root به یک کاربر از گزینه -G استفاده کنید:
useradd -G wheel newuserاین دستور کاربر جدید را به گروه wheel که گروه کاربران با دسترسی root است، اضافه می‌کند.
- پس از افزودن کاربر جدید، مطمئن شوید این کاربر در فایل /etc/passwd وجود دارد.
علاوه بر دستور useradd، می‌توانید از رابط گرافیکی مدیریت کاربران در محیط دسکتاپ گنوم یا KDE هم برای افزودن کاربران جدید استفاده کنید.
توجه داشته باشید که هنگام افزودن کاربران جدید، برای امنیت بیشتر از رمزهای عبور قوی استفاده کنید و اصول امنیتی کاربران را رعایت نمایید.
نحوه حذف کاربران در CentOS :
برای حذف یک کاربر در CentOS می‌توانید از دستور userdel در ترمینال استفاده کنید. مراحل حذف یک کاربر به شرح زیر است:
- با حساب کاربری root یا یک کاربر با دسترسی sudo وارد سیستم شوید.
- برای حذف یک کاربر از دستور userdel استفاده کنید:
userdel usernameجایگزین username را با نام کاربری که می‌خواهید حذف کنید، قرار دهید.
- با اجرای دستور فوق، حساب کاربری از فایل /etc/passwd حذف می‌شود، اما پوشه خانگی (home directory) کاربر هنوز باقی می‌ماند. برای حذف پوشه خانگی کاربر نیز، باید از گزینه -r استفاده کنید:
userdel -r username- اگر می‌خواهید اطلاعات حساب کاربری حذف شده را در فایل سیاهه حساب‌های حذف شده (/etc/logdel.log) ثبت کنید، از گزینه -f استفاده کنید:
userdel -rf username- پس از اجرای دستور userdel، مطمئن شوید نام کاربر از فایل /etc/passwd حذف شده است.
نکات مهم:
- قبل از حذف کاربر، بهتر است از تمام فایل‌ها و اطلاعات مهم آن کاربر پشتیبان تهیه کنید.
- حذف یک کاربر باعث حذف تمام فایل‌ها و تنظیمات آن کاربر در سیستم می‌شود.
- اگر کاربری که می‌خواهید حذف کنید در حال اجرا است، ابتدا باید آن را logout کنید.
- از حذف کاربر root خودداری کنید، زیرا این کاربر برای مدیریت سیستم ضروری است.
با رعایت این نکات می‌توانید به راحتی کاربران غیرضروری را در CentOS حذف کنید.
